Sy

Beschrijving

Sy is voor Nederlandse klimmers altijd een speciaal klimgebied geweest. De liefde voor het gebied resulteerde zelfs in de bouw van een eigen onderkomen, de Tukhut, tegenwoordig de HerBerg genoemd. Dankzij de verbondenheid met Sy hebben vele Nederlandse klimmers in Sy hun eerste stappen in de rots gezet.

Halverwege jaren 90 werd het gebied na een conflict gesloten. In 2012 werd het weer toegestaan om op de Vignobles te klimmen. Maar voor veel mensen was Sy niet compleet zonder de stroomopwaarts gelegen rotsen. Pas na 16 jaar wachten kwam in 2017 het goede nieuws dat er weer geklommen zou mogen worden op deze massieven. Sindsdien is door de mensen van de Club Alpin Belge (CAB) veel werk verzet en zijn drie stroomopwaartse massieven, de Rocher du Banc, de Cathédrale en de Nandouire opnieuw ingericht. In de toekomst zullen de Paroi du Fond en wellicht ook de Del'Venne volgen.

Er kan dus weer naar hartenlust geklommen worden in Sy! 

Parkeren en aanloop

Parkeer je de auto in de Rue de Luins ongeveer ter hoogte van de Tukhut en de speeltuin.

Stroomafwaartse rotsen: Loop vanaf de parkeerplaats stroomafwaarts over de weg en vervolgens over een verhard pad langs de Ourthe. Volg het pad onder de spoorbrug door tot het bij een rots met bankje komt. Dit is de Vièrge. De Vignobles kun je in de verte al zien liggen. Volg het pad langs de weide tot je onderaan de Vignobles staat. Een kleine 50 meter eerder leidde een pad naar rechts. Dit gaat onder meer naar de voet van de Rocher des Trous.

Stroomopwaartse rotsen:  loop terug in de richting waarvandaan je gekomen bent en ga onder het spoor door. Loop de Rue de Nalnico in (verboden in te rijden en te parkeren!) en vervolg het pad naar de Rocher du Banc en de Rocher du Cathédrale. Circa 100 meter achter de Cathédrale staat de Nandouire met de voet in het water. 

In Sy kun je overigens prima zonder auto komen. De trein vanuit Luik (42 minuten reistijd) stopt op weekdagen elk uur en op weekenddagen om het uur op het station van Sy. 

Specifieke aandachtspunten

Er kan in Sy geklommen worden op drie stroomafwaarts van het dorp gelegen massieven (de Vignobles, de Rocher des Trous en de Vièrge) en drie stroomopwaarts gelegen massieven (de Rocher du Banc, de Rocher de la Cathédrale en de Nandouire). Er zal in de toekomst nog een stroomopwaarts gelegen massief, de Paroi du Fond, aan de beklimbare massieven toe worden gevoegd. Op de overige rotsen mag niet geklommen worden vanwege de van bescherming van bijzondere flora en fauna. 

Het klimmen in Sy is geen sportklimmen pur sang. De afstanden tussen de haken zijn vaak fors. Dat geldt met name op de Cathedrale en op de Nandouire. Het is aan te raden om mobiele tussenzekeringen mee te nemen in dergelijke routes en om te weten hoe je deze moet plaatsen. 

Hieronder volgen de aandachtspunten per massief:

• Vignobles: er is een formeel verbod om de paden te verlaten. In de foto-caroussel geeft een afbeelding de verboden zones weer. Daal niet af via het ravijn tussen de Rocher des Vignobles en de Rocher du Tunnel (niet beklimbaar). Als je via de noordwestelijke zijde van de Vignobles te voet afdaalt dan moet je het pad volgen zonder de bochten af te snijden. Ga je naar boven? De padsporen direct langs de rots leiden nergens heen. Het juiste pad start op circa 30 meter na de voet van de rots. Het einde is met kettingen beveiligd. De langste routes op de Vignobles zijn circa 40 meter lang en met een 80 meter touw zou je alle routes moeten kunnen afdalen. Doe wel altijd een knoop in het uiteinde van het touw!
• Vignobles: Op bepaalde dagen (of delen van de dag) in de herfst kan rondom de Vignobles gejaagd worden. Deze sector of de toegang tot de sector kunnen in dat geval gesloten zijn. 
• Rocher des Trous: Er zijn drie routes die bovenaan het massief eindigen. Loop vanaf de top via het duidelijke pad nnaar beneden. 
• Vièrge: Een massief met korte en krachtige routes. Sommige routes aan de noordzijde kunnen lang nat zijn. De rots wordt gepacht door Fun Adventure. Zij hebben op deze rots een tyrolienne geinstalleerd en hebben qua activiteiten voorrang op de klimmers. Klimmen op deze rots is immers een gunst en geen recht. 
• Op het infopaneel naast de Rocher du Banc staat waar geklommen mag worden (blauwe zones) en waar niet (rode zones).
• Rocher du Banc: alle routes zijn uitgerust met een relais dat topropen toelaat. De eerste vier routes vanaf links zijn onbehaakt en zijn bedoeld op met eigen zekeringen te klimmen.
• Cathédrale: Je kan via een goed pad links van de rots naar de top lopen. Het laatste stuk naar de top loopt langs een vast geinstalleerd touw. De relais bovenaan de routes zijn ingericht om op om te bouwen. De langste routes zijn circa 40 meter lang en met een 80 meter touw zou je alle routes moeten kunnen afdalen. Doe wel altijd een knoop in het uiteinde van het touw!
• Paroi du Fond: De wand hoger op de helling tussen de Cathédrale en de Nandouire. Momenteel (mei 2021) nog niet ingericht om op te klimmen. Pas als deze wand dusdanig is ingericht dat er veilig geklommen kan worden zal er op deze plaats informatie over verschijnen. 
• Nanduire: De routes zijn ingericht om uit te klimmen naar boven en om vervolgens abseilend af te dalen. Het omlopen vanaf de top via het goede pad aan de west- en achterzijde van de rots lijkt niet meer te worden getolereerd door de autoriteiten van DNF. Het wordt af en toe met snoeihout 'afgesloten'. Het gedeelte van de Nandouire dat met de voet in het water staat zal in een later stadium ingericht worden. De Nandouire kan in het voorjaar tijdelijk gesloten zijn ivm vogelbroed (slechtvalk of oehoe). 

Overnachten

Er zijn meerdere overnachtingsmogelijkheden in Sy, waaronder de accommodatie van de NKBV, de HerBerg (reserveren noodzakelijk) en Camping Sy (reserveer hier).

Het is niet toegestaan om in of om Sy in de camper te overnachten. Ook niet voor maar één nacht en ook niet omdat jij toevallig een stealth camper hebt en jezelf een dirtbag low impact klimmer vindt. Wildkampeerders/campers berokkenen de klimsport veel schade omdat ze de negatieve gevoelens van de locale bevolking tegenover klimmers versterken. Zij ervaren wildcampers/kampeerders als wildpoepende sloebers die niks bijdragen aan hun gemeenschap. Wees daarom een vent (M/V), trek de portemonnee en ga op de camping staan. 

Topo

Door de ‘renovatie’ van de rotsen is er veel veranderd ten opzichte van de laatste topo uit de jaren 80. Er zijn bijvoorbeeld bij de herinrichting door de CAB nieuwe routes ingeboord. Ook hebben sommige routes een ander verloop dan vroeger gekregen. Tot slot heeft de tand des tijds ook z’n invloed op sommige routes gehad. Sommige schollen of flakes die los zaten, zoals de ‘vingers’ op de Vignobles, zijn verwijderd. En in de meest populaire routes zijn de grepen en treden door de vele beklimmingen zo glad geworden dat een beklimming anno nu niet meer te vergelijken is met een beklimming enkele decennia terug. 

• De topo (editie 2021) is in de webshop van de NKBV te koop.
• Download hier de Topo van Sy uit 1986.

Aanvullingen topo:

• Camping Sy is in het winterseizoen niet doordeweeks geopend. 

• Pagina 20/21: De beschrijving van route 6 vermeldt "klim dan naar het relais van route 5". Op de foto op pagina 20 hebben route 5 en 6 echter ieder een eigen relais. De tekst is juist: klim naar het relais van route 5.

• Pagina 49: De beschrijving van route 19 vermeldt "Relais gelijk aan dat van Patmier en Patmier direct". Dit moet zijn 'Relais gelijk aan dat van Rig a Dig Dig' zoals op de topo ook ingetekend is.

• Pagina 56-63: Route 13, 'l apprenti de Bruno, 5c/6a' is inmiddels behaakt. De route heeft 6 haken plus een relais met ketting. De route loopt in werkelijkheid iets anders dan de op de foto in de topo ingetekende lijn. De route gaat bovenin rechts langs het kenmerkende dakje in plaats van er overheen.

• Pagina 66, 67, 69: Routes 7 en 8 zijn verwisseld. Lijn 7 op pagina 66 is La Rectiligne, 5a. Lijn 8 is Les Giboulées, 3+. Routelijn 9 heet JDS. Routelijn 9a is JDS variante. 
• Pagina 67: Route 10 heeft 3 haken + R. 
• Op de noordwand van de Cathédrale is één route ingericht. Waardering onbekend. Ga onder het klemblok aan de noordzijde door, daal circa 8 meter af en start in de schuine geul.   
• De Paroi du Fond, het massief tussen Cathédrale en Nandouire, wordt momenteel ingericht. Ga hier nog niet klimmen totdat de routes vrij zijn gegeven. De wand is niet ontdaan van alle losse rots.

Beheer

Neem bij waarnemingen van gevaarlijke situaties en vandalisme contact op met de beheerder, de Club Alpin Belge, via rochers@clubalpin.be.

Disclaimer

Deze gebiedsbeschrijving betreft een in de natuur gelegen rotsklimgebied waar slechts in zeer beperkte mate toezicht op wordt gehouden. De auteur neemt geen verantwoordelijkheid voor de actualiteit, juistheid, volledigheid of kwaliteit van de hier verstrekte informatie. Deze informatie betreft een momentopname. De actuele toestand kan en zal afwijken van hetgeen hier beschreven is. De informatie geeft de mening en indruk van de auteur weer. De auteur of beheerder van deze site is niet aansprakelijk voor schade of teleurstelling (van materiële of immateriële aard) veroorzaakt door het gebruik van de informatie op deze pagina.

Wees er van bewust dat je in dit gebied, net zoals in alle andere rotsklimgebieden, geheel op eigen risico klimt. Rotsklimmen is niet vrij van risico. De rots is geen genormeerd bouwwerk maar een door de natuur gevormd object met alle onzekerheden van dien. Rots kan uitbreken en haken kunnen onbetrouwbaar zijn. Gevaarlijke vallen en levensbedreigende situaties zijn niet uit te sluiten. Ga alleen met voldoende kennis van zaken en de nodige voorzichtigheid klimmen.

Openingstijden

Er is groot onderhoud in Sy van 17-03-2023 t/m 19-03-2023. Er wordt door NKBV vrijwilligers van het DRT (Dutch Rebolting Team) en de CAB gewerkt aan het beklimbaar houden van het gebied. Het meeste werk zal worden verricht op de Cathédrale. Wil je klimmen in Sy? Dat kan weliswaar nog steeds, maar hou er rekening mee dat je zult moeten inschikken. Zelf een handje meehelpen? Graag! Meer info vind je hier: https://bit.ly/Onderhoud_klimgebieden